Os ydych chi wedi bod yn yr Ardd yn ddiweddar byddwch wedi sylwi ar rai newidiadau. Yr amlycaf yw’r pergola newydd dramatig ar y patio, ynghyd â bwrdd a chadeiriau newydd, sy’n gwneud gofod croesawgar i ymwelwyr ac yn sicr wedi cael llawer o ddefnydd eleni! Mae gennym hefyd bwll newydd a fydd yn gwella bioamrywiaeth, bin compost a all drin gwastraff bwyd o gaffi Canolfan y Celfyddydau, cynhwysydd dŵr (a rheolydd tymheredd) ar gyfer y twnnel tyfu, a mwy o rwydi i gadw’r cwningod a’r adar oddi ar rai o’r gwelyau.
Daeth hyn i gyd trwy garedigrwydd Tyfu Dyfi, un o’r olaf o brosiectau Rhaglen Datblygu Gwledig Cymru a ariennir gan yr UE sydd wedi gwneud cymaint i gefnogi mentrau bwyd cymunedol dros y blynyddoedd. Roedd Tyfu Dyfi yn cael ei redeg gan bartneriaeth oedd yn cynnwys ecodyfi, Garddio Organig, Bwyd Dros Ben Aber a Fforwm Cymunedol Penparcau, a’i nod oedd cysylltu pobl, bwyd a natur ar draws Biosffer Dyfi. Cefnogodd ystod o weithgareddau dros y ddwy flynedd ddiwethaf, gan gynnwys Ffair Werdd ym Maes Gwenfrewi (Heol y Gogledd), cyfnewidfa eginblanhigion yn y Bandstand a sawl digwyddiad yn ein gardd, gan gynnwys sesiwn llesiant staff, sesiwn llesiant myfyrwyr a chwrs garddio trwy gyfrwng y Gymraeg.
Mae hyn oll wedi rhoi tipyn o hwb i’r Ardd. Rydym wedi gweld yr hyn y gall yr Ardd ei wneud: mae’n lle i ddysgu sgiliau garddio a chadwraeth ymarferol, ar gyfer gweithgaredd therapiwtig (rhagnodi cymdeithasol) a llesiant cyffredinol. Gallai gefnogi mentrau masnachol bach sy'n ymwneud â chynhyrchu bwyd, compostio, arbed hadau a chyrsiau garddio ymarferol.
Felly mae diwedd cyllid yr UE yn rhoi cyfle inni ailedrych ar bwrpas yr ardd a sut mae’n gweithredu. Er enghraifft, a ydym am gael rhaglen ymgysylltu a dosbarthiadau mwy strwythuredig ar gyfer gwirfoddolwyr? Neu neilltuo rhai lleoedd i dyfu cnydau i'w gwerthu? Neu brosiectau mwy gweithredol gyda myfyrwyr sy'n byw ar y campws? Neu fwy o ddigwyddiadau yn defnyddio'r ardd fel gofod cymdeithasol? Mae llawer o le, ac mae rhywfaint o hyn yn addas ar gyfer prosiectau tyfu cymunedol mwy cydgysylltiedig ledled Aberystwyth lle gallai fod angen cyllid pellach.
Ond y cwestiwn yw: ble rydyn ni eisiau rhoi ein hegni, a sut byddwn ni'n gwneud hynny? Dewch i brynhawn agored ddydd Gwener 15fed Medi i’n helpu gyda’n cynllunio, gan gwrdd yn yr ardd am 3yh. Os yw'n wlyb, mae gennym ni gynllun amgen. Byddwn yn siarad am yr hyn yr ydym wedi bod yn ei wneud a'r hyn y gallem ei wneud, gyda Cyfarfod Cyffredinol Blynyddol byr. Gobeithiwn y bydd ymwelwyr a gwirfoddolwyr rheolaidd, ac unrhyw un arall sydd â diddordeb yn ein gardd ac eisiau cymryd mwy o ran yn ein cynlluniau ar gyfer y dyfodol, ddod draw.
Yn benodol, hoffem greu tîm gwirfoddol a allai rannu’r cyfrifoldeb am yr ardd, yr holl ffordd o ddyfrio a chwynnu i reoli’r tyfu, hyd at addysgu newydd-ddyfodiaid a datblygu mentrau newydd o amgylch y brifysgol. A allai hynny fod yn chi?
Yn olaf, mae'r ardd yn rhedeg ar roddion, nid yn unig o amser ond hefyd arian. Er ein bod yn ceisio bod mor hunangynhaliol ag y gallwn, mae angen i ni dalu am hadau a chompost, tanwydd ar gyfer y strimiwr, yswiriant atebolrwydd cyhoeddus, lluniaeth ar gyfer digwyddiadau ac ati. Os ydych wedi elwa o’r Ardd mewn unrhyw ffordd, a fyddech cystal ag ystyried rhoi efallai £20-50 i’n cadw i fynd? Gallwch ddefnyddio'r ddolen ar frig y dudalen yma.
Rhowch wybod i ni os ydych yn dod i’n cyfarfod cyhoeddus ar 15 Medi, ac anfonwch eich cynigion a’ch syniadau i garden-project@aber.ac.uk.
Marc Welsh a Jane Powell, cydlynwyr gwirfoddolwyr.
Comments